نویسنده

• بیژن قهرمان

چکیده

برای طراحی کلیه سازه های آبی، دانستن مجموعه ای از اطلاعات مربوط به بارندگی بر روی سطح مشخصی ضروری است. تعیین ارتفاع – سطح – تداوم (DAD) بارشهای شدید همواره مورد توجه متخصصان آبشناسی بوده است. بارش شدید 16 خرداد 1371 باعث تلفات زیادی در سطح شهر مشهد و حومه شد. چهار ایستگاه توزیع زمانی و 29 ایستگاه مقدار این بارش را به ثبت رسانیده اند. دو کانون بارش مستقل واقع در دانشکدۀ کشاورزی (با 50 میلیمتر) و سیلو گندم (با 53 میلیمتر) قابل تشخیص است. منحنیها ارتفاع– سطح– تداوم برای این بارش در فواصل زمانی یک ربع استخراج و ترسیم شد. بر اساس معادلۀ هورتن، الگوی ریاضی توزیع مکانی بارش فوق تعیین شد. منحنیهای شدت– مدت- فراوانی (IDF) برای ایستگاه فرودگاه استخراج و با منحنیهای نظیر در ایستگاههای باران سنج ثبات دیگر (دانشکدۀ کشاورزی و سازمان آب) مقایسه شد. در غیاب یک توپوگرافی نامنظم و با استفاده از شبکۀ تیسن، منحنیهای IDF ناحیه ای شهر مشهد استخراج شد. دسته منحنیهای شدت- مدت- فراوانی مساحت (IDFA)، به عنوان مفهومی جدید، در این بررسی معرفی شد و براساس شدیدترین بارش زلزله (16/3/1371) و دسته منحنیهای IDF ناحیه-ای محاسبه و ارائه شد. چنین منحنیهایی می توانند مورد استفاده طراحان سازه های آبی در سطح شهر مشهد و حومۀ آن قرار گیرند.

عنوان مقاله [English]

Derivation of Intensity -Duration-Frequency -Area(IDFA) Curves for Mashhad City

نویسنده [English]

• B. Ghahreman

چکیده [English]

A knowledge of rainfall distribution over a finite area is needed for small bydraulic structures design. Hydrologists have always been concerned about Depth- Area- Duration (DAD) for a specific storm in a watershed. An intense storm occurred on June 6, 1992 which claimed some lives in parts of Mashhad, Khorasan Province, Iran. Data of rainfall depth at 29 raingauge stations around the city and its suburbs were gathered. There also exist three automatic raingauges at Mashhad airport, the College of Agriculture, and Khorasan Water Authority and one at Toroq Dam in Mashhad suburb. A survey of hyetographs for June 6, 1992 of these stations revealed that the airport raingauge did not work well while dimensionless mass curves for other raingauges were quite similar. Two rain centers at the College of Agriculture (with 50 mm rainfall) and Wheat Silage (with 53 mm rainfall) were detected. The DAD relationships for this storm were derived. Intensity- Duration- Frequency (IDF) curves for the airport station were derived and were compared with those of the College of Agriculture and Khorasan Water Authority. In the absence of an abnormal topography, the Theissen method was utilized for deriving a regional IDF for Mashhad City. Intensity- Duration- Frequency- Area (IDFA) curves, a new concept in hydrometeorology, has been initiated for the first time for Mashhad. Combination of regional IDF with DAD of the most intense storm in Mashhad was a key to represent such a new concept.