نویسنده

• سید مجید مرتضوی و مهری صدیقی پور

چکیده

وجود نواقصی در فرایند مرسرایزینگ سرد کالاهای پنبه‌ای، منجر به ابداع شیوه نوینی به نام مرسرایزینگ گرم شد که در آن از محلول سود در دمای بالا استفاده می‌شود. مرسرایزینگ گرم به طور موفقیت‌آمیزی در مورد مخلوط پنبه با برخی از الیاف دیگر قابل اجراست. در مخلوطهای پنبه ـ پلی‌استر، این عملیات از طرفی موجب مرسرایزینگ در جزء پنبه شده و از طرف دیگر باعث آبکافت قلیایی پلی‌استر
می‌شود.در این مقاله، عملیات مرسرایزینگ با محلول هیدروکسیدسدیم در 16 دمای مختلف از °c15 تا °c 90 با گام 5 درجه، در دو حالت تحت کشش و بدون کشش، بر روی پارچه مخلوط پلی‌استرـ پنبه با نسبت 65 به 35 انجام پذیرفت. پس از آن تأثیر دمای حمام قلیایی بر برخی از خواص پارچه نظیر خواص کششی، کاهش وزن و جمع شدگی مورد بررسی قرارگرفت. عملیات مزبور موجب کاهش وزن در پارچه شده که بخش عمده آن به جزء پلی استر موجود در مخلوط نسبت داده می‌شود و با افزایش دمای حمام قلیایی میزان آن افزایش می‌یابد. کاهش وزن حاصله موجب آزادی بیشتر نخها و در نتیجه بهبود آویزش و زیردست در پارچه می‌شود ولیکن از استحکام پارچه کاسته و باعث تضعیف آن می‌شود، لذا بایستی مقدار بهینه ای برای دما در نظر گرفته شود. در عملیات قلیائی در حالت بدون کشش، آزادسازی تنشهای موجود در پارچه تا حدودی موجب بروز جمع‌شدگی در کالا خصوصاً در جهت تاری می‌شود، لیکن نقش کشش در عملیات قلیایی در خواص پارچه پنبه ـ پلی‌استر چندان حائز اهمیت نیست.

کلیدواژه‌ها

• مرسرایزینگ گرم
• پارچه مخلوط پنبه ـ پلی استر
• عملیات قلیایی
• هیدروکسید سدیم
• کاهش وزن
• زیردست
• استحکام کششی
• جمع شدگی پارچه

عنوان مقاله [English]

Hot Mercerizing of Cotton/Polyester Blend Fabric Effect of Alkali Treatment Temperature on Ttensile Properties , Weight Loss and Shrinkage of Fabric

نویسنده [English]

• S. M. Mortazavi and M. Sedighipoor

چکیده [English]

The presence of defects in cold mercerizing of cotton goods led to the creation of a new method, called hot mercerizing in which caustic soda solution is used at a high temperature. Hot mercerizing is successfully used in cotton blended with some other fibers. In cotton/polyester blend fabrics, this treatment serves a dual purpose: subjectively, it imparts a silklike


soft handle to the polyester and brings about mercerizing of the cotton. In this work, the mercerizing operation with caustic soda solution was performed on a 65/35 polyester/cotton fabric in sixteen different temperatures (from 15°C to 90°C), in two states: with tension and without tension. Finally, the effect of temperature of treatment on some properties of fabric such as tensile properties, weight loss, and shrinkage have been studied. Alkali treatment cause weight loss in cotton/polyester blend fabrics, the main part of the weight loss attributed to the polyester component of the blend. Increasing temperature leads to a corresponding increased in weight loss. The resulting weight loss leads to more yarn release and consequently, to the improvement of the drape and soft handle in the fabric. However, it decreases the tensile strength and causes weakness of the fabric, therefore, an optimum of temperature must be considered. In the alkali treatment, the internal stresses in the fabric can be released. Release of tension in the fabric causes shrinkage, particularly in the warp direction. The effect of tension on properties of cotton/polyester blend fabric is not considerable in alkali treatment.

کلیدواژه‌ها [English]

• Hot mercerizing
• Cotton/Polyester blend fabric
• Alkali treatment
• Caustic soda solution
• Weight loss
• Handle
• tensile properties
• Shrinkage